Dr. Karel C. Innemee
(universitair docent voor de archeologie van Egypte en Soedan, Faculteit Archeologie, Universiteit Leiden)
Tussen de 4e eeuw v.Chr. en de 4e eeuw n.Chr. heeft Egypte op cultureel en religieus terrein een groot aantal veranderingen ondergaan. De Griekse en Romeinse culturen hebben hun invloed achtergelaten en uiteindelijk heeft het Christendom een belangrijk stempel op het leven gedrukt. In het oude Egypte is het voortleven in het hiernamaals altijd een bijzonder belangrijk element in het dagelijks leven geweest. In hoeverre hebben Grieken, Romeinen en het Christendom de funeraire cultuur van Egypte veranderd? Uiteraard geloofden de Kopten niet meer in een Duat onder heerschappij van Osiris, maar in de volkscultuur van de Late Oudheid is een zekere continuïteit te bespeuren die zich uit in o.m. de iconografie van grafstèles en de manier waarop men met relieken van heiligen omging. Zo zien we dat bijvoorbeeld de rituele onreinheid van een stoffelijk overschot, zoals die in de Romeinse cultuur bestond, in Egypte niet gold en dat de christelijke opvattingen hier goed bij aansloten. Er zijn zelfs gebruiken die tot op de huidige dag in de Koptische kerk voortleven en die een laat-antieke oorsprong lijken te hebben.